Wykup samochodu osobowego z leasingu i jego dalsza sprzedaż

W styczniu br. dokonaliśmy wykupu samochodu osobowego z leasingu operacyjnego. Czy mieliśmy prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego? Czy sprzedaż tego samochodu w 2014 r. będzie podlegała opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 23%? Czy w sytuacji gdy nabywcą będzie unijny podatnik, możemy zastosować stawkę VAT 0%?

W przypadku wykupu samochodów osobowych (i niektórych innych pojazdów samochodowych) z leasingu operacyjnego do końca marca 2014 r. generalnie podatnikom przysługiwało prawo do odliczenia 60% kwoty podatku wykazanej w fakturze, nie więcej niż 6.000 zł.

Sprzedaż samochodu dokonana przed dniem 1 kwietnia 2014 r.

Sprzedaż takich samochodów była natomiast do końca marca 2014 r. zwolniona z VAT na podstawie § 3 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia w sprawie zwolnień z VAT.

Należy jednak pamiętać, że jeśli od zakupu samochodu podatnik odliczył część VAT, zastosowanie zwolnienia z VAT do sprzedaży tego samochodu mogło zobowiązać podatnika do skorygowania części odliczonego podatku. Nastąpiła bowiem zmiana przeznaczenia samochodu – ze związku z działalnością opodatkowaną na związek z czynnością zwolnioną z VAT (ze sprzedażą).

Jeżeli wartość początkowa samochodu przekraczała 15.000 zł, należało skorygować podatek o 1/5 za każdy rok pozostający do końca tzw. "okresu korekty" (okres ten liczy się od roku oddania samochodu do użytkowania). Natomiast jeżeli wartość początkowa nie przekraczała ww. limitu, należało skorygować cały odliczony VAT, ale tylko w przypadku, gdy do sprzedaży doszło przed upływem 12 miesięcy od oddania samochodu do użytkowania.

Sprzedaż samochodu od 1 kwietnia 2014 r.

Od 1 kwietnia 2014 r. nie obowiązuje już zwolnienie z VAT dla sprzedaży samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, przy nabyciu których przysługiwało ograniczone prawo do odliczenia VAT, gdyż ustawodawca uchylił § 3 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia w sprawie zwolnień z VAT.

Obecnie, zwolnienie z VAT dla sprzedaży używanego samochodu przysługiwać może wyłącznie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Przepis ten dotyczy dostawy towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W związku z likwidacją od 1 kwietnia 2014 r. zwolnienia z VAT sprzedaży samochodów, przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało ograniczone prawo do odliczenia VAT, zmieniły się także odpowiednio przepisy dotyczące korekt podatku naliczonego, których celem jest częściowa rekompensata skutków likwidacji tego zwolnienia. Wprowadzony został system korekt w sytuacji, gdy podatnik nabył m.in. samochód osobowy z ograniczonym prawem do odliczenia, a następnie w okresie 60 miesięcy od nabycia dokona sprzedaży opodatkowanej tego pojazdu lub przeznaczy ten pojazd do użytku wyłącznie w działalności gospodarczej (art. 90b ust. 1 pkt 2).

Pojazdy samochodowe o wartości początkowej (wartość tę ustala się zgodnie z przepisami o podatku dochodowym) nieprzekraczającej 15.000 zł podlegają 12-miesięcznej korekcie (art. 90b ust. 6).

Przepisy umożliwiają więc podatnikowi zwiększenie podatku do odliczenia, jednakże w odpowiedniej proporcji do pozostałego okresu korekty.

Wprawdzie omówiony system korekt należy stosować do pojazdów nabytych (wytworzonych, itp.) od 1 kwietnia br., jednak na zasadzie wyjątku, można "odzyskać" część nieodliczonego VAT od pojazdów nabytych (wytworzonych itp.) wcześniej, ale tylko i wyłącznie w przypadku ich sprzedaży, czyli w sytuacji którą opisał Czytelnik.

Dostawa samochodu na rzecz unijnego nabywcy

Powyższe zasady opodatkowania sprzedaży i związanej z tym ewentualnej korekty podatku naliczonego dotyczą transakcji krajowych. Jeżeli samochód zostanie sprzedany podatnikowi z innego państwa unijnego, wówczas będziemy mieli do czynienia z wewnątrzwspólnotową dostawą towarów, która opodatkowana jest stawką VAT 0%, pod warunkiem, że podatnik będzie w posiadaniu odpowiednich dokumentów, o których mowa w art. 42 ustawy.

Opodatkowanie WDT samochodu osobowego stawką VAT 0% ma tę zaletę, że podatnik nie ma obowiązku korygowania odliczonego podatku VAT od nabycia tego samochodu. Nie występuje tu bowiem zmiana przeznaczenia samochodu.

Wykup samochodu z leasingu operacyjnego w styczniu br. uprawniał Czytelnika do odliczenia 60% kwoty podatku naliczonego (nie więcej niż 6.000 zł). Natomiast sprzedaż wykupionego samochodu dokonana do końca marca 2014 r. podlegała zwolnieniu z opodatkowania. Sprzedaż samochodu po tej dacie, opodatkowana jest stawką 23%. Jeśli jednak nabywcą będzie unijny podatnik, wówczas dostawa tego samochodu będzie opodatkowana stawką VAT 0%.