Przychód i koszt z tytułu sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu operacyjnego

Na podstawie umowy leasingu operacyjnego (bilansowo i podatkowo) spółka w prowadzonej działalności wykorzystuje samochód osobowy. Po zakończeniu leasingu zamierza samochód ten wykupić (za cenę wykupu) i w tym samym miesiącu go sprzedać. Jak zaksięgować opisane zdarzenie?

Przedmiot umowy leasingu operacyjnego nie figuruje w ewidencji bilansowej korzystającego, może natomiast zostać wprowadzony do ewidencji pozabilansowej. Z kolei opłaty z tytułu leasingu operacyjnego korzystający zalicza bezpośrednio do kosztów podstawowej działalności operacyjnej (usługi obce) lub pozostałych kosztów operacyjnych, zależnie od celu użytkowania przedmiotu leasingu.

Przeniesienie na korzystającego prawa własności przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy leasingu następuje na podstawie oddzielnej umowy kupna-sprzedaży. Korzystający wprowadza do swoich ksiąg rachunkowych dotychczasowy przedmiot umowy leasingu w cenie nabycia, którą jest opłata końcowa, powiększona o ewentualne dodatkowe opłaty i zalicza go odpowiednio do środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji w nieruchomości, inwestycji w prawa lub towary. Jeżeli przedmiot ten podlega amortyzacji, to korzystający amortyzuje go według zasad przyjętych do podobnych, nabytych jako używane, składników aktywów. Powyższe wynika z pkt 5.7 Krajowego Standardu Rachunkowości nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa" (KSR nr 5).

Zatem wykup samochodu osobowego z leasingu operacyjnego jest odrębną czynnością od samego leasingu. Ponadto jeżeli wykupu dokonano celem odsprzedaży tego samochodu, to dla nabywcy jest to zakup towaru.

Ewidencja księgowa wykupu samochodu osobowego z leasingu operacyjnego

1. FZ - faktura za wykup samochodu osobowego po zakończeniu umowy leasingu:

a) kwota brutto faktury:

- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",
- Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami",

b) kwota VAT naliczonego podlegająca odliczeniu:

- Wn konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie",
- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",

c) wprowadzenie samochodu na stan magazynu w cenie zakupu (kwota netto wraz z niepodlegającym odliczeniu VAT naliczonym):

- Wn konto 33 "Towary",
- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".

Natomiast ewidencja księgowa sprzedaży tego samochodu uzależniona będzie od rodzaju prowadzonej działalności operacyjnej. Jeżeli jednostka:

a) prowadzi działalność handlową, to transakcję sprzedaży samochodu osobowego wykupionego z leasingu może rozliczyć jak sprzedaż towarów i przychód ze sprzedaży ująć na koncie 73-0 "Sprzedaż towarów", zaś koszt na koncie 73-1 "Koszt sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",

b) nie prowadzi działalności handlowej, to transakcję sprzedaży samochodu osobowego wykupionego z leasingu może potraktować jako pozostałą działalność operacyjną, której przychody rozlicza się na koncie 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne", natomiast koszt - na koncie 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne".

Ewidencja księgowa przychodu i kosztu z tytułu sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu

1. FS - przychód ze sprzedaży samochodu:

a) kwota brutto: Wn konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami",
b) kwota VAT należnego: Ma konto 22-2 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego",
c) wartość netto - przychód ze sprzedaży: Ma konto 73-0 "Sprzedaż towarów" lub 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".

2. Wartość samochodu w cenie zakupu:

- Wn konto 73-1 "Koszt sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)" lub 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
- Ma konto 33 "Towary".

W przypadku sprzedaży samochodu w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym samochód ten został wykupiony z leasingu operacyjnego, jednostka może pominąć księgowania na koncie 33 (księgując zakup bezpośrednio na konto 73-1 lub 76-1).