Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 13 (1020) z dnia 1.05.2019

Leasing operacyjny samochodu osobowego w kosztach podatkowych leasingodawcy

Spółka z o.o. (leasingodawca) oddała do używania samochód osobowy na podstawie umowy, która dla celów podatkowych kwalifikowana jest jako leasing operacyjny. Czy ujmując w kosztach uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej tego samochodu oraz składki na ubezpieczenie AC, spółka powinna stosować limity w wysokości 150.000 zł (rok podatkowy spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym)? Czy przewidziane w umowie leasingu operacyjnego koszty przeglądów i napraw spółka ujmuje w kosztach podatkowych w ramach limitu 75%?

Amortyzacja samochodu osobowego u leasingodawcy

W przypadku umowy leasingu, która dla celów podatku dochodowego kwalifikowana jest jako leasing operacyjny, przedmiot tej umowy (tu: samochód osobowy) stanowi u leasingodawcy (finansującego) środek trwały podlegający amortyzacji.

• Regulacje obowiązujące od 1 stycznia 2019 r.

Kwestię ujmowania w kosztach uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, dokonywanych od wartości początkowej samochodów osobowych, reguluje art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o PDOP. Zgodnie z jego brzmieniem, obowiązującym od 1 stycznia 2019 r., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę 150.000 zł (pomijamy tu szczególne regulacje przewidziane dla pojazdów elektrycznych, które obecnie nie mogą być stosowane, z powodu braku pozytywnej opinii Komisji Europejskiej).

Limit w wysokości 150.000 zł, przewidziany dla amortyzacji samochodów osobowych, nie dotyczy samochodów oddanych przez podatnika do odpłatnego używania na podstawie umowy leasingu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, a oddawanie w odpłatne używanie na podstawie takiej umowy stanowi przedmiot działalności podatnika.

Tak wynika z art. 16 ust. 5b ustawy o PDOP.

A zatem leasingodawca, którego działalność gospodarcza polega na oddawaniu w odpłatne używanie samochodu osobowego na podstawie umowy leasingu (tu: operacyjnego), może w 2019 r. zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne, dokonywane od wartości początkowej tego pojazdu, w pełnej wysokości, tj. bez ograniczenia limitem w wysokości 150.000 zł.

• Amortyzacja samochodu oddanego w leasing przed 1 stycznia 2019 r.

W stanie prawnym obowiązującym do końca 2018 r. nie uważało się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro, przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez NBP z dnia przekazania samochodu do używania. Jednocześnie brak było regulacji, które wskazywałyby, że to ograniczenie nie miało zastosowania do amortyzacji dokonywanej przez leasingodawcę. W związku z tym, ww. limit stosowali także leasingodawcy, przy amortyzacji "droższych" samochodów.

Warto tu jednak wspomnieć o art. 8 ust. 1 ustawy nowelizującej (tj. ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. poz. 2159, która wprowadziła zmiany w ustawie o PDOP w zakresie rozliczania wydatków związanych z samochodami osobowymi). Wynika z niego, że do umów leasingu (najmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze), dotyczących samochodu osobowego, zawartych przed dniem 1 stycznia 2019 r., stosuje się przepisy ustaw podatkowych w brzmieniu obowiązującym do końca 2018 r.

Ten przepis wskazuje na stosowanie do umów leasingu zawartych przed 1 stycznia 2019 r. "starych" przepisów. Czy jednak dotyczy to także amortyzacji leasingowanych samochodów?

Naszym zdaniem, zasadne jest przyjąć, że ww. przepis przejściowy dotyczy opłat leasingowych. Nie powinien mieć on zastosowania do amortyzacji - u leasingodawcy - samochodu osobowego, oddanego do używania na podstawie umowy leasingu operacyjnego. Wobec powyższego, naszym zdaniem, w 2019 r. leasingodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów całą wartość odpisu amortyzacyjnego od samochodu oddanego w leasing przed 1 stycznia 2019 r., tj. bez limitu w wysokości 20.000 euro, obowiązującego do końca 2018 r. Z jednoznacznym rozstrzygnięciem tej kwestii należy jednak poczekać na obiecane przez Ministerstwo Finansów objaśnienia w zakresie rozliczania wydatków związanych z samochodami osobowymi.

Ubezpieczenie AC

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 49 ustawy o PDOP (w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2019 r.), nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia. Poprzednio (tj. do końca 2018 r.) limit ten wynosił 20.000 euro. Jednocześnie nie ma regulacji, które wskazywałyby, że ww. limit nie dotyczy podmiotów oddających samochody osobowe do odpłatnego używania m.in. na podstawie umowy leasingu (podobnie było w stanie prawnym obowiązującym do końca 2018 r.).

To oznacza, że leasingodawca w 2019 r. do składek na ubezpieczenie AC powinien stosować ww. limit w wysokości 150.000 zł.

Dodajmy, że limit ten dotyczy także umów ubezpieczenia AC zawartych przed 1 stycznia 2019 r. Tak wynika z pisma Ministerstwa Finansów z 9 listopada 2018 r., będącego odpowiedzią na pytanie naszego Wydawnictwa, dotyczącego ujmowania w kosztach podatkowych składek na ubezpieczenie AC samochodów osobowych wprowadzonych do ewidencji środków trwałych do dnia 31 grudnia 2018 r.

Wydatki na przeglądy/naprawy leasingowanego pojazdu

Od 1 stycznia 2019 r. podatnicy mogą ujmować w kosztach uzyskania przychodów tylko 75% poniesionych wydatków z tytułu używania samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej. Dotyczy to generalnie sytuacji, gdy samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika (zob. art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o PDOP). Ograniczenie to ma zastosowanie do wydatków związanych z eksploatacją samochodów osobowych, tj. m.in. wydatków na ich przeglądy, naprawy.

Powyższe ograniczenie może mieć zastosowanie do podatnika, który faktycznie użytkuje samochód osobowy. Nie powinno ono natomiast dotyczyć podmiotu, który oddał samochód osobowy innemu podmiotowi do odpłatnego używania (tu: na podstawie umowy leasingu). W związku z tym, jeśli zgodnie z zawartą umową leasingu operacyjnego, leasingodawca jest zobowiązany ponosić wydatki na przeglądy czy naprawy samochodu osobowego (będącego przedmiotem tej umowy), to wydatki te może ująć w kosztach podatkowych w pełnej wysokości, na zasadach ogólnych.