Ustalenie wartości samochodu osobowego na potrzeby limitowania opłat leasingowych

Jestem osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, podatnikiem VAT. Zawarłem umowę leasingu operacyjnego samochodu osobowego (niebędącego pojazdem elektrycznym ani napędzanym wodorem). Samochód będzie wykorzystywany w firmie w sposób mieszany. Czy prawidłowo ustaliłem wartość samochodu, przyjmując całkowitą wartość finansowania, na którą składa się cena netto samochodu wynikająca z umowy leasingu, ubezpieczenie auta na 12 m-cy oraz 50% VAT niepodlegającego odliczeniu, by porównać tę wartość z limitem 150.000 zł?

Za wartość leasingowanego samochodu osobowego przyjmuje się wartość samochodu osobowego ustaloną jako wartość netto wynikającą z umowy (tu: cenę netto) powiększoną o podatek od towarów i usług, który zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie stanowi dla korzystającego podatku naliczonego oraz naliczony podatek od towarów i usług, w tej części, w jakiej zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi korzystającemu nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług. Na wartość tę nie ma wpływu kwota z tytułu ubezpieczenia auta.

W myśl art. 22 ust. 1 updof, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 updof.

Dla Prenumeratorów GOFIN

Baza interpretacji wydawanych przez organy podatkowe dostępna w serwisie www.interpretacje.gofin.pl »

Przez sformułowanie "w celu" należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodów), a dążenie podatnika ma przymiot "celowości", jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie stwierdzić, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo - przychód (por. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 maja 2024 r., nr 0112-KDIL2-2.4011.264.2024.1.AA).

Wśród wydatków/kosztów wykluczonych z kosztów uzyskania przychodów, w art. 23 ust. 1 pkt 47a updof ustawodawca wymienia opłaty dotyczące samochodu osobowego wynikające z umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1 updof, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.

Przedmiotem wątpliwości zgłoszonych w treści pytania jest sposób, w jaki należy ustalić wartość leasingowanego samochodu osobowego na potrzeby limitowania kosztów uzyskania przychodów z tytułu opłat leasingowych.

Ustawodawca nie określił, co należy rozumieć przez wartość samochodu. Wyjaśnienie tego pojęcia zostało jednak zawarte w treści objaśnień podatkowych wydanych przez Ministra Finansów z 9 kwietnia 2020 r. pt. "Wykorzystywanie samochodu osobowego w prowadzonej działalności - zmiany w podatkach dochodowych od 2019 roku". Podano w nich, że: "Wartość samochodu, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 47a ustawy o PIT i art. 16 ust. 1 pkt 49a ustawy o CIT, to wartość netto wynikająca z umowy powiększona o podatek od towarów i usług, który zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie stanowi dla korzystającego podatku naliczonego oraz naliczony podatek od towarów i usług, w tej części, w jakiej zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi korzystającemu nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług. Wartość samochodu wynikająca z umowy musi odpowiadać faktycznej (aktualnej) wartości rynkowej takiego samochodu na dzień jej zawarcia".

Odnosząc te wyjaśniania do stanu faktycznego opisanego w treści pytania, należy przyjąć, że w tym przypadku na wartość samochodu złoży się jego cena netto wynikająca z umowy leasingu plus 50% kwoty VAT niepodlegającego odliczeniu. Jak bowiem wynika z treści art. 23 ust. 5a updof, limit 150.000 zł obejmuje także podatek od towarów i usług, który zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego, oraz naliczony podatek od towarów i usług, w tej części, w jakiej zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług. W wartości samochodu nie mieści się natomiast kwota z tytułu kosztów ubezpieczenia pojazdu.

Tak ustalona wartość będzie odpowiednia dla porównania jej do limitu 150.000 zł.

Warto tutaj zaznaczyć, że ograniczenie, o którym mowa w powołanym art. 23 ust. 1 pkt 47a updof, stosuje się do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego, tj. do tzw. części kapitałowej raty leasingowej. Tzw. część odsetkowa raty może być w całości zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

Co istotne, w przypadku aut o wartości do 150.000 zł (do 225.000 zł w przypadku samochodów osobowych o napędzie elektrycznym lub wodorowym) opłaty leasingowe mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w pełnej wysokości. Nie ma znaczenia, czy pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej czy w sposób mieszany.

Niemniej jednak, na co zwrócił uwagę również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w powołanej interpretacji z 17 maja 2024 r., w przypadku umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze wartość samochodu osobowego powinna wynikać z umowy, na podstawie której podatnik korzysta z danego samochodu. Wartość przedmiotu umowy powinna odzwierciedlać jego wartość rynkową. Jeżeli w umowie określono wartość samochodu, która znacznie odbiega od wartości rynkowej, działanie takie może zostać poczytane jako obejście prawa podatkowego.

Ponieważ w treści pytania wspomniano o ubezpieczeniu auta, warto przy okazji dodać, że na mocy art. 23 ust. 1 pkt 47 updof, z kosztów uzyskania przychodów wyłączone są składki na ubezpieczenie m.in. leasingowanego samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia. Jeśli wartość ta nie przekracza 150.000 zł, to 100% kosztów ubezpieczenia jest kosztami uzyskania przychodów.

Limit ten nie jest różnicowany ze względu na rodzaj napędu samochodu osobowego. Odnosi się on także do samochodów elektrycznych oraz napędzanych wodorem.