Odstępne zapłacone w związku z cesją umowy leasingu operacyjnego w kosztach podatkowych

Spółka z o.o. (opodatkowana tzw. klasycznym CIT) zamierza "przejąć" w drodze cesji umowy leasingu operacyjnego maszynę. Do końca trwania ww. umowy leasingu, po dokonaniu cesji tej umowy, pozostaną 2 lata (pozostałe do zapłaty raty leasingowe spółka będzie spłacała co miesiąc). W związku z ww. cesją spółka wypłaci dotychczasowemu leasingobiorcy odstępne. Czy kwota odstępnego może zostać zaliczona przez spółkę do kosztów podatkowych, a jeśli tak, to czy odstępne będzie kosztem podatkowym jednorazowo, czy należy je rozliczać w kosztach podatkowych w czasie, przez okres, jaki pozostał do końca "przejętej" umowy leasingu, tj. przez dwa lata?

Odstępne, zapłacone przez spółkę w związku z cesją na spółkę umowy leasingu operacyjnego maszyny, może stanowić dla spółki koszt uzyskania przychodów, przy czym jest ono kosztem potrącalnym jednorazowo w dacie poniesienia. Nie ma uzasadnienia do rozliczania kwoty odstępnego w kosztach podatkowych w czasie, przez pozostały okres trwania "przejętej" umowy leasingu.

Odstępne z tytułu cesji umowy leasingu operacyjnego

Zgodnie z zasadą ogólną podatnicy mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów takie koszty, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP. Przyjmuje się także, iż kosztem podatkowym może być wydatek racjonalny, ekonomicznie uzasadniony oraz właściwie udokumentowany.

Dla Prenumeratorów GOFIN

Interpretacje urzędowe dostępne w serwisie www.interpretacje.gofin.pl »

Odstępne zapłacone dotychczasowemu leasingobiorcy przez "nowego" leasingobiorcę (tu: spółkę) - na podstawie cesji umowy leasingu operacyjnego - nie zostały wyłączone z kosztów podatkowych na podstawie ww. przepisów. Zakładając, że spółka "przejmując" umowę leasingu działa racjonalnie i z przyczyn ekonomicznie uzasadnionych, związek tego wydatku z przychodami spółki nie powinien być kwestionowany. Co przy tym istotne, wystąpi tu generalnie pośredni związek z przychodami spółki. W tych okolicznościach nie ma - w naszej opinii - przeszkód, aby kwotę odstępnego spółka zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów (oczywiście pod warunkiem odpowiedniego udokumentowania tego wydatku). Tak też wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 12 grudnia 2023 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.600.2023.1.JMS, w której czytamy:

"(...) cesja umowy leasingu, w wyniku której następuje zmiana dotychczasowego korzystającego, powoduje że nowy korzystający stosuje zasady rozliczenia obowiązujące od dnia cesji.

Odstępne z tytułu cesji umowy leasingu to kwota, którą wypłaca dotychczasowemu korzystającemu przejmujący przedmiot leasingu. Pozwala to poprzedniemu korzystającemu na odzyskanie części środków finansowych włożonych w przedmiot leasingu. Co do zasady, wysokość odstępnego jest "wyrównaniem" do wartości rynkowej przedmiotu leasingu. Dzieje się tak przeważnie w sytuacji, kiedy pozostałe do końca raty przejmowanej umowy leasingowej są niższe niż wartość rynkowa samochodu.

Zatem - zapłata przez Wnioskodawcę odstępnego z tytułu cesji umowy leasingu może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów (...)."

Moment ujęcia w kosztach podatkowych odstępnego

Jak już wskazano, odstępne zapłacone w związku z cesją umowy leasingu operacyjnego maszyny, wykazuje pośredni związek z przychodami spółki. Należy je zatem uznać za koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami, tj. tzw. koszty pośrednie, które są uwzględniane w rachunku podatkowym na zasadach określonych w art. 15 ust. 4d-4e ustawy o PDOP. Przypomnijmy, że zgodnie z tymi regulacjami:

tzw. koszty pośrednie są potrącalne w dacie ich poniesienia; jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą,
za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów; zgodnie z obecnym stanowiskiem organów podatkowych, dniem poniesienia kosztu jest dzień, na który ujęto dany wydatek w księgach rachunkowych na jakimkolwiek koncie, niekoniecznie kosztowym.

W naszej opinii, odstępne zapłacone dotychczasowemu leasingobiorcy z tytułu "przejęcia" umowy leasingu operacyjnego maszyny jest kosztem jednorazowym, potrącalnym w dacie poniesienia, tj. w dniu, na który odstępne to zostało ujęte w księgach rachunkowych na jakimkolwiek koncie, niekoniecznie kosztowym (na podstawie odpowiedniego dokumentu). Nie ma uzasadnienia do rozliczania tego kosztu w czasie, przez okres pozostały do końca ww. umowy leasingu, gdyż nie jest to koszt przekraczający rok podatkowy. Tak też wynika z ww. interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 12 grudnia 2023 r.